-
z nie bylekąd22.06.201422.06.2014W słowniku ortograficznym można znaleźć następujące pary: gdzie – skąd; nigdzie – znikąd; gdzie indziej – skądinąd; nigdzie indziej – znikądinąd; byle gdzie – z bylekąd. Intryguje mnie, dlaczego akurat z bylekąd, a nie zbylekąd, ale nie o to chcę spytać, bo wyjaśnieniem jest pewnie zwyczaj i konwencja. Chciałbym zapytać o pisownię analogicznego odpowiednika dla wyrażenia nie byle gdzie. Waham się między formami z nie bylekąd i z niebylekąd.
-
nasamprzód i ladaco6.02.20066.02.2006Jaka jest etymologia wyrazów: nasamprzód i ladaco?
-
nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy
29.12.202329.12.2023Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.
-
Pociąg doznał opóźnienia26.06.201226.06.2012Szanowni Państwo!
Słyszałam wielokrotnie na dworcach kolejowych informacje o tym, że „pociąg doznał opóźnienia”. Wydawało mi się, że czasownik doznać odnosi się raczej do ludzi (np. doznać uszczerbku na zdrowiu) i tu jest błędnie używany, ale ostatnio również w internetowym rozkładzie jazdy pociągów natknęłam się na zdanie: „Pociągi pasażerskie mogą doznawać opóźnień (…)”. Czy takie użycie czasownika doznać jest poprawne?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam!
Joanna Chodorowska -
egoizm12.10.200912.10.2009Szanowni Państwo!
Trzytomowy słownik języka polskiego PWN z 1988 roku podaje, że egoizm to postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie, kierującego się jedynie własnym interesem ze szkodą dla innych. Element „szkody dla innych” nie występuje już w definicji proponowanej przez Poradnię PWN. Czy oznacza to, że zmianie uległo znaczenie tego słowa i na przykład można już być egoistą na bezludnej wyspie? Co z pojęciem zdrowy egoizm? -
podpis wielką czy małą literą?1.02.20151.02.2015Proszę wybaczyć niezręczność, ale kogo mam spytać, jeśli nie Państwa? Podpisując się jako czytelnik, zawsze mam wątpliwość co do wielkiej litery. (Abstrahuję od tego, że mamy prawo do wyróżnienia siebie). Z jednej strony skromność w korespondencji przemawia za małą, z drugiej szacunek do adresata wiąże się z szacunkiem do samego siebie. Kiedy podpisujemy się wielką, to tak jakbyśmy nadawali naszej wypowiedzi wartość, zaznaczając, że adresatowi nie zawraca głowy byle kto, tylko konkretna osoba.
-
pracownik-ojciec6.03.20136.03.2013Czy poprawny jest zapis: pracownik-ojciec? Na przykład w pytaniu: „Kiedy pracownik-ojciec może skorzystać z urlopu tacierzyńskiego?”. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam -
rzecz w tym27.12.200427.12.2004Jak to jest z wyrażeniem rzecz w tym? Całe życie było ono piętnowane jako rusycyzm i trąbiło się naokoło, że jest niepoprawne, a ja tymczasem ze zdziwieniem odnalazłem je w moim ulubionym słowniku, czyli Innym słowniku języka polskiego.
-
Tajemniczy szmons
21.09.202121.07.2021Szanowni Państwo,
nieżyjący już dziennikarz muzyczny Radia Lublin, Jerzy Janiszewski, napisał w latach 80. opublikowaną na łamach „Kuriera Lubelskiego” historię zespołu Budka Suflera, w której kilka razy użył wyrazu szmons, np. byle szmons zachodni miał nieograniczony dostęp do anteny lub „przypadkowy holenderski hit (szmons) bardziej olśnił paru krajowych krytyków aniżeli plantatorów tulipanów”. Co ten wyraz dokładnie oznacza i skąd się wywodzi?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
wspak i niepowaga
22.12.202322.12.2023Szanowni Państwo,
mam dwa pytania, ale oba dotyczą neologizmów:
1. czy wyraz „wspak” może być traktowany jako rzeczownik określający słowo lub liczbę zapisaną wspak, np. „zaryw jest wspakiem słowa wyraz”. Dodam, że wśród krzyżówkowiczów i skrablistów takie traktowanie wspaku jest przyjęte.
2. czy poprawne jest użycie słowa „niepowaga”, którego brak w słownikach, ale które pojawia się w tekstach, nawet nie byle kogo, bo np. pisarza Adolfa Rudnickiego https://nfjp.pl/lemma/niepowaga
Z poważaniem
mp